NÜKLEER TIP
Vücuda damar yolu ile enjekte edilen radyoaktif maddelerin yaydıkları gama ışınlarının, cihazlarla ve özel yöntemlerle dışarıdan sayım ve görüntü olarak izlenmesi ile tanı konulmasını sağlayan tıp dalıdır.Aynı zamanda hastalıklı organlar ve tümörleri tedavi etmek için kullanılır.
Görüntüleme için düşük düzeydeki bir radyoaktif maddeye(radyoizotop) bir kimyasal(farmasötik) bağlanır.Bu kombinasyona ‘radyofarmasötik’ denmektedir.Farklı organları görüntülemek için o organlara spesifik çok çeşitli radyofarmasötikler kullanılır.Görüntü almak için kullanılan cihaza ‘gama kamera’ adı verilir.Diğer bir yöntem olan Pet pozitron yayan radyonüklidlerden yayılan gama ışınlarını saptayarak bunu üç farklı uzaysal düzlemde kesitsel görüntülere çeviren, ileri teknoloji ürünü bir moleküler görüntüleme yöntemidir.Tümör hücrelerindeki artmış glikolitik hız günümüzde en sık kullanılan FDG ile yapılan PET görüntülemenin temelini oluşturur.Tümör dokusundaki metabolik aktivite değişikliklerini tespit eder ve hücresel fonksiyonun niceliksel değerlendirilmesini sağlar.PET ile BT nin beraber kullanıldığı PET/BT sistemleri fonksiyonel ve morfolojik verilerin tek bir seansta elde edilmesine olanak sağlamaktadır.Değerlendirmede kullanılan semikantitatif teknik standart tutulum değeri ( standart uptake value: SUV) ölçümüdür.
Nükleer Tıpta Başlıca Tanı ve Tedavi Yöntemleri
- Konvansiyonel Sintigrafik yöntemler
- PET-BT ( FDG ve Ga 68-DOTA-TATE,Ga-68 PSMA ile)
- Differansiye Tiroid kanseri ,hipertiroidi ve nöroendokrin tümörlerde tanı ve teranostik tedavi
Diğer Uygulanan Tedavi Yöntemleri
- Metastatik kanserlerde palyatif ağrı tedavisi
- Radyosinovektomi
- Hodgkin dışı lenfomada monoklonal antikorlar ile yapılan immunoterapi
- Metastatik kemik hastalıklarının tedavisinde Radyum-223 tedavisi.
- Polisitemi vera da fosfor 32 tedavisi.
PET/MR
3 tesla MR cihazı içine PET dedektör ve elektroniklerinin yerleştirilmesi ile aynı anda PET ve MR görüntülerinin alınmasını sağlayan yüksek çözünürlüklü hibrit bir yöntemdir.yumuşak doku kontrastı yüksektir..PET/BT ye göre radyasyon maruziyeti daha azdır.PET/MR beyin, kalp ,karaciğer gibi organlarda metastaz saptanmasını kolaylaştırırken, beyin görüntülemede ,çoğu malignitenin tanısı ve evrelemesinde avantaj sağlamaktadır.
Kemik Mineral Yoğunluğu Ölçümü
Nükleer Tıp bölümüne ait bir diğer tanı yöntemidir.DEXA cihazı ile dünyada önemli bir sağlık sorunu olan osteoporozun tanısını koymada kırık riskinin değerlendirilmesinde ve takipte kullanılmaktadır.Düşük kemik mineral yoğunluğu artmış kırık riski ile ilişkilidir.Kemik mineral yoğunluğu tespiti kırık olmadan önce kemik kütlesinin azaldığını göstermek,gelecekteki kemik kırılma riskini saptayabilmek,osteoporoz tedavisine yanıtı izlemek amacıyla yapılmaktadır.
Adıyaman Eğitim ve Araştırma Hastanesinde Nükleer Tıp bölümü konvansiyonel sintigrafik yöntemler ,kemik dansitometri ölçümü ve poliklinik hizmetlerini hastanenin zemin katında vermektedir.Konvansiyonel sintigrafik çekimlerimizi ağırlıklı olarak miyokard perfüzyon sintigrafisi ve kalbin üç boyutlu görüntülenmesi miyokard gated specti içeren nükleer kardiyoloji yöntemleri oluşturur.iskelet sisteminde benign ve malign hastalıkların tanı ve takibinde üç fazlı ve tüm vücut kemik sintigrafisi, fonksiyonel böbrek değerlendirilmesinde ve takibinde, üst üriner sistem dilatasyonlarının ve obstrüksiyonların değerlendirilmesinde, akut piyelonefrit tanısı , renal skar değerlendirilmesinde, kongenital renal anomalilerin tespitinde dinamik ve statik böbrek sintigrafisi, pulmoner embolinin değerlendirilmesi, cerrahi öncesinde diferansiyel akciğer fonksiyonlarının hesaplanmasında akciğer perfüzyon ve ventilasyon sintigrafisi,tiroid bezinin varlığını ve fonksiyonunu saptamak için tiroid sintigrafisi ve tiroid uptake testi, paratiroid adenomu ve hiperplazilerinde paratiroid sintigrafisi ,özellikle infantlarda ve çocuklarda inatçı kusma ve solunum sistemi semptomlarında gastrointestinal reflü sintigrafisi ,meckel divertikülü tespitinde meckel sintigrafisi, aksesuar dalağın görüntülenmesinde selektif dalak sintigrafisi , gözyaşı kanal tıkanıklığı göstermek için dakriosintigrafi diğer en sık kullanılan yöntemlerdir.
Miyokard Perfüzyon Sintigrafisi
Miyokardı besleyen kan akımının dağılımının intravenöz olarak uygulanan bir radyofarmasötik ile gösterilmesini sağlar.Miyokardiyal iskemi veya skarın varlığı,yaygınlığı ve şiddeti, anjiografide koroner stenozun bölgesel perfüzyona etkisi,miyokard infarktüsü sonrası ve non-kardiyak cerrahi öncesi risk değerlendirilmesi, akut göğüs ağrısı sendromunda koroner ve koroner dışı nedenlerin ayırt edilmesi endikasyonlarından birkaçıdır.
Miyokard Perfüzyon Sintigrafisinin EKG ile senkronize olan şekline gatedSPECT denmektedir.Gated tekniğinin MPS ne iki büyük katkısı vardır.İlki gatedSPECT uygulamasıyla sol ventrikül hacimlerinin ve ejeksiyon fraksiyonun hesaplanabilmesi , bölgesel duvar hareketlerinin değerlendirilmesi, ikincisi atenuasyona bağlı oluşan artefaktların fark edilmesini sağlayarak yöntemin tanısal doğruluğunu artırmaktır.SPECT analizde görüntünün yeniden elde edilmesi(rekonstrüksiyon) teknikleri ile iki boyutlu görüntülerin her setinden üç boyutlu görüntüler elde edilir.
Nükleer Tıp Bölümünde,Nükleer Tıp Uzmanı,Radyoloji Teknikerı , Radyoloji Teknisyeni, Paramedik, Sekreter ve Yardımcı Personeli hizmet vermektedir.
Nükleer Tıp Ünitesinde Bulunan Birimlerimiz
A-Nükleer Tıp Ünitesinde Denetimli Alanlar:
-Çekim Odası(Çift baslıklı gama kamera)
-Efor Odası
-Kurşunlu Oda
-İyot Tedavi ve Bekleme Odası
-Sıcak Oda(Radyoaktif madde hazırlığı)
-Enjeksiyon Odası
B-Nükleer Tıp Ünitesinde Gözetimli Alanlar:
-Troid Poliklinik Odası
-Görüntüleme Odası
-Danışma
-Bekleme Salonu